Dzień dobry, co do zasady tak, o ile nie zachodzą żadne okoliczności, pozbawiające ich prawa do zachowku. Pozdrawiam adwokat Bernadetta Parusińska- Ulewicz

Szanowna Pani, Szanowny Panie, odpowiadając pokrótce: przepisy o zachowku znajdują się w art. 991 i następnych ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zmianami, dalej zwanej: K.c.). Prawo do zachowku ustanawia art. 991 K.c., zgodnie z którym: „§ 1. Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek). § 2. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia. Zasadą jest, że przy ustalaniu prawa do zachowku dolicza się do spadku darowizny uczynione przez spadkodawcę. Od tej zasady istnieją wyjątki, a mianowicie nie dolicza się do spadku następujących darowizn (art. 994 KC): 1. drobnych darowizn zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych; 2. darowizn dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku (data śmierci spadkodawcy) na rzecz osób nie będących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku, co należy rozumieć następująco: Wobec powyższego jeśli darowizna została dokonana na rzecz osoby nie będącej spadkobiercą lub uprawnionej do zachowku w ciągu dziesięciu lat licząc wstecz od chwili śmierci spadkodawcy, podlega doliczeniu do spadku np. darowizna dokonana na rzecz konkubenta trzynaście lat licząc wstecz od chwili śmierci darczyńcy nie podlega zaliczeniu, darowizny uczynione na rzecz spadkobierców oraz osób uprawnionych do zachowku (rodzeństwo, dzieci) są doliczane do spadku bez względu na czas ich dokonania. Przy zaliczaniu na poczet zachowku nie ma znaczenia przedmiot darowizny i cel, w jakim została ona dokonana – tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 30 marca 2011 r., III CZP 136/10). Zgodnie z art. 995 § 1 k.c. wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalenia zachowku (co do zasady na podstawie opinii biegłego sądowego). W razie pytań zapraszam do kontaktu 600 365 228.