Prawo pracownika do urlopu wypoczynkowego.

Dzień dobry, odpowiedź na zadane przez Panią pytanie nie jest jednoznaczna. Wskazać na wstępie wypada, iż co do zasady urlopy wypoczynkowe winny być udzielane przez pracodawcę zgodnie z obowiązującym planem urlopów. Te z kolei winny być ustalane przez pracodawcę z uwzględnieniem wniosków pracowników (przy czym nie są one ostatecznie wiążące dla pracodawcy, szczególnie gdy kolidują z ustalonym planem funkcjonowania zakładu pracy). Od ustalenia planu urlopów pracodawca jest zwolniony w przypadku wyrażenia na to zgody przez funkcjonującą zakładową organizację związkową lub w przypadku, gdy taka organizacja nie działa u danego pracodawcy. Wówczas termin wykorzystania urlopu wypoczynkowego udzielany jest w terminie uzgodnionym z pracownikiem. Podkreślić zatem należy, iż co do zasady termin urlopu wypoczynkowego winien zostać uzgodniony wspólnie przez pracodawcę oraz pracownika, przy czym z uwagi na konieczność zapewnienia prawidłowego funkcjonowania zakładu pracy w przypadku nie dającego się rozwiązać konfliktu stron, decyzję ostateczną podejmuje pracodawca. Do "wymuszenia" wykorzystania urlopu wypoczynkowego przez pracownika, pracodawca jest de facto uprawniony wyłącznie w przypadku tzw. urlopu zaległego lub w okresie wypowiedzenia pracownika. Dodatkowe uprawnienie wynika również z tzw. tarczy antykryzysowej regulującej przypadek udzielenia urlopy przymusowego w okresie pandemii. Przypadek ten jednak również dotyczy urlopu zaległego. Co do zasady zatem pracodawca nie ma możliwości wymuszenia na pracowniku wykorzystania urlopu w określonym terminie, jeżeli nie jest to urlop zaległy a termin ten nie wynika z planu urlopów. Zgodnie z art. 164 k.p. przesunięcie terminu urlopu wypoczynkowego może również nastąpić na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami. Decyzję w tym zakresie podejmuje jednak pracodawcę a każdy przypadek winien być rozpatrywany indywidualnie. W Pani przypadku, o ile planowany urlop nie jest urlopem zaległym, pracodawca nie ma prawnych środków wymuszenia na Pani wykorzystania urlopu wypoczynkowego do końca roku o ile w zakładzie pracy, w którym jest Pani zatrudniona nie obowiązują jakieś szczegółowe, wewnętrzne uregulowania dotyczące wykorzystywania urlopu wypoczynkowego (regulaminy itp.). Dopiero w sytuacji, w której urlop taki będzie urlopem zaległym, pracodawca ma prawo wymusić na Pani wskazanie terminu jego wykorzystania w ustawowych terminach. Z uwagi jednak na specyfikę funkcjonowania zakładów pracy oraz konieczność utrzymywania poprawnych relacji z pracodawcą, sugeruję w pierwszej kolejności poszukiwania koncyliacyjnego ustalenia terminu wykorzystania urlopu szczególnie, że preferowany przez Panią termin wydaje się umotywowany obiektywnymi okolicznościami.