Jeśli socjal rozumiemy jako zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, to istnieje możliwość nietworzenia odpisu, jednakże należy uzgodnić ten fakt z działającą w zakładzie pracy organizacją związkową. Przy jej braku uzgodnienia dokonuje się z przedstawicielem załogi, przy czym nie może być to osoba wybrana dowolnie przez pracodawcę, a przez pracowników.

Dzień dobry, w przedstawionym pytaniu brakuje ważnej informacji: co rozumie Pan pod sformułowaniem „nie mamy socjalu”. Jeżeli rozumie Pan przez to całkowity brak ubezpieczenia zdrowotnego i społecznego, to jest to duże naruszenie prawa pracy. Najprawdopodobniej jednak chodzi Panu o Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Celem funduszu jest sfinansowanie działalności socjalnej na rzecz obecnych pracowników i ich rodzin, byłych pracowników (emerytów i rencistów) i ich najbliższych oraz na rzecz innych osób, które uznaje się za beneficjentów ZFŚS. Fundusz tworzą pracodawcy, którzy w przeliczeniu na pełne etaty zatrudniają co najmniej 20 pracowników. Jest to jednak dobrowolne i pracodawca może podjąć decyzję o nie tworzeniu funduszu. Zgodnie z art. 4 ustawy o ZFŚS u pracodawców, zatrudniających więcej niż 20 pracownków, układ zbiorowy pracy może postanawiać, że Fundusz nie będzie tworzony. Jeżeli pracownicy nie są objęci układem zbiorowym pracy postanowienia w sprawie nietworzenia funduszu zawiera się w regulaminie wynagradzania. Jeżeli natomiast u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa brak tworzenia funduszu uzgadnia się z wybranym przez pracowników przedstawicielem. Podsumowując, pracodawca (fundacja) może odstąpić od tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Postanowienie tego rodzaju należy wpisać do układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania. Jeżeli w zakładzie nie ma organizacji związkowej, decyzję uzgadnia się z przedstawicielem pracowników (wybranym przez nich samym a nie przez pracodawcę.