Przede wszystkim umowa darowizny a umowa przekazania gospodarstwa rolnego to dwie odrębne umowy regulowane odmiennymi przepisami. Umowa darowizny uregulowana jest w kodeksie cywilnym, z kolei przekazanie gospodarstwa rolnego w drodze tzw. umowy z następcą uregulowanejest przepisami ustawy z dnia 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. 2016 poz. 277 ze zm.). Instytucja przekazania gospodarstwa rolnego w drodze umowy z następcą stworzona została dla umożliwienia dokonywania zmian pokoleniowych w prowadzeniu rodzinnego gospodarstwa rolnego. Stąd też przekazywanie gospodarstw rolnych odbywa się najczęściej w relacjach pomiędzy rodzicami a ich dziećmi (nie jest to jednak wymóg konieczny, następcą może być bowiem osoba obca dla rolnika). Umowa z następcą na charakter umowy przedwstępnej i jako taka nie przenosi jeszcze własności gospodarstwa rolnego na następcę. Rolnik będący właścicielem gospodarstwa rolnego jedynie zobowiązuje się wówczas do przeniesienia prawa własności gospodarstwa na następcę po nabyciu przez siebie prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej. Tym samym oznacza to konieczność zawarcia kolejnej umowy, tj. umowy przenoszącej własność gospodarstwa rolnego na następcę. Co istotne, w umowie z następcą albo w umowie zawartej w celu wykonania tej umowy, rolnik po przeniesieniu własności gospodarstwa rolnego na następcę może żądać od niego świadczeń właściwych dla umowy dożywocia (uregulowanej w kodeksie cywilnym), wśród których można wymienić m. in. przyjęcie zbywcy jako domownika, dostarczanie mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnienia mu odpowiedniej pomocy i pielęgnowanie w chorobie, sprawienie mu własnym kosztem pogrzebu odpowiadającego zwyczajom miejscowym. W zakresie różnic pomiędzy umową darowizny, a umową przekazania gospodarstwa rolnego należy wskazać również na następujące odmienności: - do umowy przekazania gospodarstwa rolnego nie stosuje się przepisów dotyczących umowy darowizny, w tym także przepisów regulujących odwołanie darowizny, - roszczenie o zachowek nie przysługuje od umowy przekazania gospodarstwa rolnego, - nabycie gospodarstwa rolnego w drodze umowy przekazania gospodarstwa rolnego przez następcę pozostającego w ustroju wspólności ustawowej małżeńskiej powoduje taki skutek, iż wchodzi ono do majątku wspólnego małżonków, - wartość gospodarstwa rolnego przekazanego spadkobiercy nie podlega zaliczeniu przy dziale spadku.