Łatwiejsze dochodzenie roszczeń, czyli o dobrowolnym poddaniu się egzekucji przez dłużnika

Niezależnie od tego, czy działają Państwo jako przedsiębiorcy czy osoby indywidualne, dążycie do maksymalnego zabezpieczenia się przed nieuczciwymi partnerami biznesowymi. Czy jest to możliwe bez długotrwałego procesu – tak i pomaga w tym akt notarialny zawierający oświadczenie dłużnika o dobrowolnym poddaniu się egzekucji.

Ta możliwość jest uregulowana w treści przepisu art. 777 § 1 pkt 4 – 6 kodeksu postępowania cywilnego. W akcie notarialnym, dłużnik dobrowolnie poddaje się egzekucji, jeżeli nie spełni określonego świadczenia na rzecz danego podmiotu. Można wyróżnić akt notarialny, w którym:

1. dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku, ilościowo w akcie określonych, albo też wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy w akcie wskazano termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzależnione jest jego wykonanie;
2. dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy w akcie wskazano zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności.

Co istotne, dobrowolnej egzekucji może poddać się osoba, które nie jest dłużnikiem osobistym, ale wyraża zgodę na takie rozwiązanie (może to wystąpić, np. w stosunkach rodzinnych).

Pierwszy z opisanych aktów notarialnych powinien zawierać w swej treści określenie dłużnika i wierzyciela; oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji co do określonego obowiązku; określenie przedmiotu świadczenia dłużnika, także co do podstawy prawnej (zapłaty sumy pieniężnej lub wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku w określonej ilości); termin spełnienia świadczenia lub zdarzenia, od którego uzależnione jest jego spełnienie. Istotne jest to, że w przypadku tego aktu notarialnego, sąd nie ocenia ważności czynności prawnej.

Drugi z opisanych aktów notarialnych powinien wyszczególnić: określenie stron aktu; oświadczenie właściciela nieruchomości albo wierzyciela wierzytelności obciążonych hipoteką niebędącego dłużnikiem osobistym o poddanie się egzekucji z obciążonej nieruchomości albo wierzytelności, w celu zaspokojenia wierzyciela hipotecznego; określenie wysokości wierzytelności podlegającej zaspokojeniu; określenie okoliczności upoważaniających wierzyciela do prowadzenia egzekucji; określenie terminu, w którym wierzyciel może wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu.

Jeżeli zaś chodzi o akt notarialny, w którym dobrowolnej egzekucji poddaje się osoba niebędąca dłużnikiem osobistym należy w nim wskazać: określenie stron aktu; oświadczenie właściciela nieruchomości albo wierzyciela obciążonych hipotekę niebędącego dłużnikiem osobistym o poddaniu się egzekucji z obciążonej nieruchomości albo wierzytelności, w celu zaspokojenia wierzyciela hipotecznego; określenie wysokości wierzytelności podlegającej zaspokojeniu; określenie okoliczności upoważniających wierzyciela do prowadzenia egzekucji; określenie terminu, w którym wierzyciel może wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu.

Właściwie sporządzony akt notarialny stanowi podstawę dochodzenia roszczeń wierzyciela. Pierwszym krokiem, który powinien wykonać wierzyciel, posiadający akt notarialny, o którym mowa wyżej jest złożenie do sądu wniosku o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu. Następnie sąd, nie później niż w ciągu 3 dni rozpoznaje wniosek wierzyciela i nadaje klauzulę wykonalności, co jest podstawą do wszczęcia egzekucji, bądź oddala wniosek, jeżeli w mniemaniu sądu jest on niezasadny.

Jak wynika z przedstawionych informacji istnieją inne, szybsze niż postępowanie sądowe narzędzia ułatwiające dochodzenie i zabezpieczenie swoich roszczeń, a akt notarialny zawierający oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji jest jednym z takich narzędzi.