Czy dziecko może przyjąć lub odrzucić spadek?
Jakiś czas temu napisałam artykuł dotyczący przyjęcia/odrzucenia spadku. Znajduje się on tutaj;
https://www.specprawnik.pl/poradnik-prawny/przyjac-czy-odrzucic-spadek/
Zawarłam w nim ogólne informacje na temat tego w jaki sposób można odnieść się do schedy spadkowej. Dla przypomnienia:
- spadkobierca może przyjąć spadek bez ograniczenia, z dobrodziejstwem inwentarza lub też go odrzucić;
-
oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone (przed sądem lub notariuszem) w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania; brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza (art. 1015 § 1-2 k.c.).
Jak natomiast przedstawia się sytuacja, gdy spadkobiercą jest dziecko ?
Wyobraźmy sobie taką sytuację. Umiera osoba A w dniu 8.09.2018r. Spadek po tej osobie obejmuje jedynie pasywa (długi). Osoba A posiadała dwóch synów: B i C. Syn C odrzucił spadek, nie posiadając w dniu śmierci osoby A dzieci. Syn B odrzucił spadek w dniu 8.10.2018r. Posiadał w dniu śmierci osoby A dziecko. Czy powinien odrzucić go również w imieniu swojego dziecka? Otóż tak. Dziecko osoby B żyło w momencie otwarcia spadku, czyli śmierci osoby A (art. 927 k.c.). Skoro spadkobierca z bliższego kręgu spadek odrzucił - ,,przeszedł" on dalej - w tym wypadku na dziecko osoby B. Osoba B, jako rodzic, sprawuje zarząd majątkiem dziecka. Polega on na wykonywaniu zwykłych, bieżących czynności oraz na wykonywaniu tzw. czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku należy do drugiej z wymienionych kategorii. Stąd - przed jego złożeniem - zgodnie z przepisem art. 583 k.p.c. należy wystąpić do sądu opiekuńczego z wnioskiem o udzielenie odpowiedniego zezwolenia. 6-miesięczny termin na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka będzie biegł - jak w podanym przykładzie od 8.10.2018r. (w tym dniu dziecko nabyło tytuł swego powołania do spadku), przy czym na czas trwania postępowania sądowego w przedmiocie uzyskania zezwolenia termin ten ulegnie zawieszeniu (tak: postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 listopada 2013 r., sygn. akt: I CSK 329/13).
Należy pamiętać, że sąd rozpoznając wniosek rodzica bierze pod uwagę interes dziecka . Oznacza to, że zaanalizuje sytuację, rozważy co jest potencjalnie dla niego najlepsze - czy przyjęcie spadku, czy też jego odrzucenie. W podanym przykładzie sąd zapewne udzieliłby zezwolenia na złożenie przez rodzica oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego. By uchronić zatem dziecko przed długami konieczne są dwa elementy: zezwolenie wydane przez sąd opiekuńczy + złożenie oświadczenia.
Kwestie formalne
Wniosek składa się w sądzie rejonowym (wydział rodzinny i nieletnich) właściwym dla miejsca zamieszkania dziecka i załącza do niego: odpis wniosku wraz z załącznikami, akt zgonu spadkodawcy, zupełny akt urodzenia dziecka, dowó uiszczenia opłaty sądowej 40, zł, oświadczenie o odrzuceniu spadku przez rodzica lub postanowienie.