Czy można ogłosić upadłość konsumencką nie mając majątku ani dochodów?
Odpowiedź brzmi: można. Zainteresowanych szczegółami zapraszam do lektury.
Jaki jest cel upadłości konsumenckiej i o czym to świadczy?
Każdemu postępowaniu ustawodawca nakłada jakiś cel.
Zgodnie z a
rt. 2
ustawy Prawo upadłościowe
(dalej p.u.):
„ 1. Postępowanie uregulowane ustawą należy prowadzić tak, aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a jeśli racjonalne względy na to pozwolą - dotychczasowe przedsiębiorstwo dłużnika zostało zachowane.
2. Postępowanie uregulowane ustawą wobec osób fizycznych należy prowadzić również tak, aby umożliwić umorzenie zobowiązań upadłego niewykonanych w postępowaniu upadłościowym. ”
Wynika z tego, że w przypadku osób fizycznych na pierwszy plan wychodzi zatem nie interes wierzycieli, a dłużnika. Celem postępowania jest doprowadzenie do oddłużenia osoby fizycznej.
Czy to oznacza, że wszystkie długi konsumenta będą umorzone?
Niekoniecznie. Do umorzenia długów dochodzi w ostateczności . Zawsze w pierwszej kolejności dąży się do tego, aby wierzytelności zostały w jak największym stopniu spłacone przez dłużnika. Odbywa się to „dwutorowo”: poprzez spieniężenie majątku dłużnika przez syndyka, a także ustalenie i realizowanie planu spłaty wierzycieli .
W jaki sposób syndyk likwiduje majątek dłużnika?
Upadłość jest równoznaczna z tym, że cały majątek upadłego wchodzi w skład masy upadłościowej, którą syndyk zaczyna likwidować (czyli sprzedawać). Sprzedaż nie może jednak objąć pewnych przedmiotów, a więc:
- rzeczy osobistych upadłego np. odzieży
Uwaga! T elefon komórkowy uważany jest obecnie za przedmiot osobisty, o ile nie jest to najnowszy i najdroższy model .
- przedmiotów niezbędnych do życia, pracy czy nauki (np. komputera czy laptopa, który służy upadłemu lub jego dzieciom do nauki)
- podstawowego wyposażenia domu np. pralki, lodówki, mebli, garnków, telewizora
- świadczeń pieniężnych wolnych od zajęć np. alimentów , zasiłków, świadczenia 500+ czy wynagrodzenia za pracę w kwocie nieprzekraczającej pensji minimalnej (z wyjątkiem długów alimentacyjnych) .
W przypadku gdy dłużnik nie ma żadnych przedmiotów majątkowych mogących wejść do masy upadłości, postępowanie oddłużeniowe nadal się toczy a jego „finał” zależy od sytuacji życiowej i majątkowej upadłego. Ostateczna decyzja zawsze należy do sądu.
Jakie decyzje może podjąć sąd odnośnie długów upadłego?
Sąd może :
- ustal ić plan spłaty wierzycieli (art. 369 ust. 1 p.u.)
Jeśli dłużnik ma dochody np. z tytułu pracy, emerytury lub renty, wierzyciele zostaną spłaceni z jego bieżących dochodów według określonego harmonogramu spłat.
- umorz yć zobowiąza nia dłużnika bez ustalenia planu spłaty wierzycieli (art. 369 ust. 1a p.u.);
Całkowite umorzenie długów możliwe jest tylko w sytuacji, gdy dłużnik jest w sposób oczywisty i trwały pozbawiony możliwości spłaty zobowiązań np. z powodu kalectwa czy przewlekłej choroby.
- warunkow o umorz yć zobowiąza nia bez ustalenia planu spłaty wierzycieli (art. 369 ust. 2 p. u.)
Długi zostaną umorzone warunkowo na okres do 5 lat jeśli istnieje szansa, że dłużnik odzyska zdolność do spłaty zadłużenia np. wskutek odzyskania zdrowia lub znalezienia pracy (dość częsty przypadek).
Jakie są koszty postępowania i kto je pokrywa?
Na koszty postępowania upadłościowego składają się:
- opłata sądowa za wniosek o upadłość – aktualnie 30 zł,
- koszty wynagrodzenia syndyka – od 1/4 do dwukrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Aktualnie mogą to więc być koszty od ok. 1300 zł do (teoretycznie) 11.000 zł netto.
Zgodnie z a
rt. 491 ind.7
Prawa upadłościowego:
„ 1. W przypadku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania albo w masie upadłości brak jest płynnych funduszów na ich pokrycie, koszty te pokrywa tymczasowo Skarb Państwa. ”
Czyli co do zasady to dłużnik ma obowiązek zwrócić koszty postępowania.
Warto jednak zwrócić uwagę, że od decyzji sądu w kwestii planu spłaty zależy też los kosztów postępowania. Zatem:
- jeśli sąd ustali plan spłaty wierzycieli - może być on realizowany do 36 miesięcy (w niektórych wypadkach do 84 miesięcy), zatem koszty też będą zwracane na raty,
- jeśli sąd warunkowo umorzy zobowiązania dłużnika bez planu spłaty - obowiązek zwrotu będzie odroczony do momentu, aż sytuacja finansowa dłużnika ulegnie poprawie
- jeśli sąd umorzy zobowiązania dłużnika bez planu spłaty - umarza się również pokryte przez Skarb Państwa koszty postępowania upadłościowego.
Mam doświadczenie w reprezentacji Klientów na każdym etapie spraw o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Zachęcam do kontaktu z kancelarią.
r. pr. Małgorzata Połubińska
Kancelaria Radcy Prawnego
Małgorzata Połubińska
ul. Kopernika 13 lok.104
10-510 Olsztyn
e-mail: polubinska.radcaprawny@gmail.com
tel. 664 761 661