Darowizna i podział majątku wspólnego między małżonkami w trakcie trwania małżeństwa – czy to możliwe?

W trakcie trwania małżeństwa, małżonkowie mogą sobie przekazywać składniki swojego majątku za pomocą darowizny, mimo istnienia pomiędzy nimi wspólności majątkowej.

Taka możliwość istnieje gdyż wspólność majątkowa charakteryzuje tym, że oprócz majątku wspólnego małżonków, istnieje równolegle majątek osobisty żony jak i majątek osobisty żony (3 odrębne zbiory majątkowe istniejące równolegle obok siebie).

Zatem małżonkowie mogą np. w drodze darowizny przenieść jakieś składniki majątkowe z np. majątku osobistego żony do np. majątku męża lub na odwrót.

Jak również mogą przenosić składniki majątkowe z majątku wspólnego małżonków do majątku osobistego jednego z małżonków, jak i z majątku osobistego małżonka do majątku wspólnego małżonków.

Jednakże, przenoszenie elementów z majątku wspólnego do majątku osobistego jest w pewnym stopniu ograniczone. Najczęściej zastrzega się, że przekazywać nie można jedynie nieruchomości .

Założeniem jest, iż nie może dojść do sytuacji, w której przenosi się do majątku odrębnego jednego z małżonków większość / całość składników majątku wspólnego.

Z założenie musi istnieć jakiś majątek wspólny z którego mogą ewentualnie zaspokoić się wierzyciele jednego z małżonków.

Kluczowe jest również, iż w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego .

Jednakże rozwiązaniem problemu ewentualnego podziału majątku wspólnego w trakcie trwania małżeństwa jest np. ustanowienie rozdzielności majątkowej (np. poprzez umowę zawartą przed notariuszem pomiędzy małżonkami lub poprzez orzeczenie sądowe o rozdzielności majątkowej, lub w skutek orzeczenia separacji). Wtedy, zamiast trzech majątków mamy dwa majątki (majątek żony i majątek męża).

Mając rozdzielność majątkową małżonkowie mogą dokonać podziału majątku wspólnego (mimo trwania małżeństwa w dalszym ciągu).

Podział majątku wspólnego w takiej sytuacji możliwy jest albo w drodze umowy albo orzeczeniem sądowym (umowa albo pozew).

Można ustalić np. że jedne małżonek otrzyma cały majątek z koniecznością spłaty drugiego małżonka lub nawet bez konieczności spłaty drugiego małżonka. Jeśli umowa taka ma obejmować również nieruchomość – umowa musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego.