Dobrowolne zrzeczenie się alimentów przez pełnoletnie dziecko
Zgodnie z obowiązującymi przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – nie można zrzec się prawa do alimentów. Co do zasady, nawet pełnoletnie dziecko nie może zrzec się alimentów – gdyż obowiązek alimentacyjny wynika z przepisów prawa.
Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – rodzice są zobowiązani do uiszczania świadczeń alimentacyjnych względem swych dzieci, które nie są w stanie się samodzielnie utrzymać. Chyba, że dochody pochodzące z majątku dziecka są wystarczające na pokrycie kosztów utrzymania oraz wychowania.
Jednakże, zgodnie z art. 133§3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego to rodzic może uchylić się od obowiązku świadczenia alimentacyjnego na rzecz dziecka pełnoletniego, w sytuacji, gdy spełnienie tego obowiązku wiązałoby się z nadmiernym uszczerbkiem lub gdy dziecko nie dokłada starań do samodzielnego utrzymania się
Jeżeli istnieją do tego podstawy, rodzic zobowiązany do płacenia alimentów może starać się o zniesienie obowiązku alimentacyjnego.
Mając na uwadze powyższe, rodzic (płacący alimenty) może złożyć do sądu właściwego miejscowo dla siedziby pozwanego (dziecka uprawnionego do alimentów) pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego.
Ponadto, jako drugą ewentualność można wskazać, art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: ” W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. ”
Analizując art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, należy wskazać, że skoro określenie zasad obowiązku alimentacyjnego możliwe jest do ustalenia zarówno w orzeczeniu sądowym jak i w umowie, to i należy domniemywać, że i ewentualne zakończenie obowiązku alimentacyjnego może odbyć się takimi samymi sposobami. Jednakże wiązałoby się to również z koniecznością powództwa oraz ewentualnego zawarcia ugody sądowej lub pozasądowej ale zatwierdzonej później przez sąd.
Należy wspomnieć, iż prawo dochodzenia niezapłaconej kwoty z tytułu alimentów zasądzonych wyrokiem sądowym przedawnia się dopiero po upływie dziesięciu lat.
Uprawniony (czyli dziecko) ma jednak prawo nigdy nie dochodzić zasądzonych dla niego alimentów.
Ponadto, dziecko pełnoletnie jako wierzyciel może złożyć wniosek do komornika o umorzenie egzekucji (o ile egzekucja jest prowadzona) albo wycofanie żądania „potrącania alimentów” przez organ emerytalny.
Reasumując, obowiązku płacenia alimentów nie można uchylić w drodze umowy zawartej między dzieckiem a rodzicem zobowiązanym do płacenia alimentów.
Taka umowa jest nieważna, podobnie jak oświadczenie dziecka (uprawnionego do alimentów) o zrzeczeniu się prawa do alimentów.
autor: radca prawny Monika Kwiatek