Gdy mąż nie łoży na utrzymanie rodziny

"Mam z mężem rozdzielność majątkową, jednak wspólnie prowadzimy gospodarstwo i wychowujemy dzieci. Zarabiamy podobnie, jednak większość wydatków tj. opał, jedzenie, bieżące rachunki i wydatki na dzieci ponoszę ja, gdyż mąż twierdzi, że nie ma. Nie chcę wnosić sprawy o alimenty, bo żyjemy raczej zgodnie. Czy jest jakiś, przepis, artykuł, który zmuszałby męża do dzielenia tych wydatków ze mną przy rozdzielności majątkowej?”

W opisanej sytuacji, małżonek, który sam ponosi ciężar utrzymania rodziny ma do dyspozycji (do wyboru) dwa środki prawne. Pierwszym z nich jest pozew o przyczynianie się do zaspokajania potrzeb rodziny na podstawie art. 27 krio. Uwzględniając powództwo wytoczone na podstawie art. 27 k.r.o., sąd zasądza na rzecz powoda jedno świadczenie, tytułem zaspokojenia potrzeb całej rodziny, a nie odrębne świadczenia należne każdemu członkowi rodziny.  Do postępowania stosuje się przepisy dotyczące dochodzenia roszczeń alimentacyjnych. Sprawę rozpoznaje sąd rejonowy. Co ważne, na podstawie art. 27 k.r.o. małżonek może skutecznie dochodzić od drugiego małżonka przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny zarówno wtedy, gdy rodzinę tworzą małżonkowie i dzieci będące na ich utrzymaniu, jak i wtedy, gdy w rodzinie nie ma takich dzieci. Przyjmuje się, że obowiązek z art. 27 k.r.o. wygasa na skutek ustania małżeństwa oraz separacji małżonków.  Do wygaśnięcia obowiązku z art. 27 k.r.o. nie prowadzi natomiast separacja faktyczna, aczkolwiek pojawiają się jednak orzeczenia, w których sądy przyjmują, iż podstawą ustalenia ustania obowiązków wymienionych w art. 27 k.r.o. może być separacja faktyczna małżonków.

Drugim środkiem prawnym jest wniosek o nakazanie wypłacenia dla siebie wynagrodzenia za pracę małżonka na podstawie art. 28 krio . Wniosek ów składa się do miejscowo właściwego sądu rejonowego, do wydziału rodzinnego. Wniosek rozpatrywany jest w trybie uproszczonym, nieprocesowym (bez udziału pracodawcy współmałżonka, którego ma dotyczyć uszczuplenie kwoty pensji). Pracodawca po otrzymaniu z sądu odpisu postanowienia jest zobowiązany do realizacji jego treści w zakresie wypłacania części lub całości pensji (oraz odpowiednio także innych wskazanych w postanowieniu należności) na konto (do rąk) uprawnionego współmałżonka.

Należy również podkreślić, że zawarcie umowy małżeńskiej majątkowej wprowadzającej rozdzielność majątkową nie powoduje automatycznie wyłączenia wspólności gospodarczej małżonków, tym bardziej nie wpływa na prawa i obowiązki stron wynikające z prawa rodzinnego i opiekuńczego, a związane z obowiązkiem starania się i czynienia nakładów na dobro rodziny. A zatem małżonek w ustroju rozdzielności majątkowej może również skorzystać ze środków prawnych na podstawie art. 27 i 28 krio.