Klauzule niedozwolone w umowie z klubem fitness

Klauzule niedozwolone w umowie z klientem klubu fitness

Większość klubów fitness wymaga od swoich klientów podpisania z nimi umowy. Niestety jednocześnie kluby fitness nie dają swoim klientom możliwości negocjowania warunków proponowanej umowy. Ich rola sprowadza się do podpisania umowy członkowskiej bądź jej odrzucenia w całości. Powoduje to w konsekwencji niebezpieczeństwo, że klub fitness w umowie narzuci klientowi postanowienia, które nie będą dla niego korzystne.

Co to są klauzule niedozwolone?

Definicję klauzul niedozwolonych lub inaczej zwanych również abuzywnymi znajdziemy w kodeksie cywilnym a konkretnie w art. 385 1§ 1. Zgodnie z jego treścią „Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy ( niedozwolone postanowienia umowne ).” Uznanie zatem postanowienia umowy jaką klient zawiera z klubem fitness za niedozwolone jest możliwe wyłącznie w razie łącznego spełnienia dwóch przesłanek: kształtowania praw i obowiązków klienta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami oraz rażącego naruszenia jego interesów.

Oceny zgodności takiego postanowienia umowy z dobrymi obyczajami dokonuje się według stanu z chwili zawarcia umowy, biorąc pod uwagę jej treść, okoliczności zawarcia oraz uwzględniając umowy pozostające w związku z umową obejmującą postanowienie będące przedmiotem oceny. Natomiast naruszenie interesów konsumentów może dotyczyć interesów o różnym charakterze. Zwykle będą to interesy o charakterze ekonomicznym. Jednakże w grę mogą także wchodzić takie okoliczności, jak fakt, że w wyniku konkretnego postanowienia konsument traci czas, zdrowie, dochodzi do dezorganizacji jego zajęć albo do ingerencji w sferę prywatności lub naruszenia godności osobistej.

Przykłady klauzul niedozwolonych stosowane przez kluby fitness

Jako przykład takich niedozwolonych klauzul można wskazać postanowienie w umowie mówiące tym, że klub fitness ma prawo do zmiany miejsca prowadzenia zajęć lub zmiany cennika i regulaminu bez uzyskania zgody klienta. W umowie klub fitness nie może również wpisać, że nie ponosi odpowiedzialności za urazy i kontuzje powstałe podczas treningu. Niezgodne z prawem będzie również postanowienie umowy dające klubowi fitness prawo do niezwracania pieniędzy klientowi za niezrealizowane zajęcia treningowe.

Jedna z sieci fitness w swojej umowie wpisała, że klient nie miał możliwości wystąpienia z klubu, chyba że udowodniłby przedsiębiorcy rażące naruszenie umowy, o którym  miał powiadomić listem poleconym, poczekać 21 dni na reakcję i zapłacić karę umowną. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał takie postanowienie oczywiście za niedozwolone i nakazał jego zmianę. Zgodnie z prawem przedsiębiorca odpowiada za powierzone mu przez konsumenta rzeczy. W związku z tym w umowie nie może być napisane, że klub fitness nie ponosi odpowiedzialności za rzeczy należące do klienta a pozostawione w szatni lub wyznaczonych miejscach. W umowie nie mogą również znaleźć się postanowienia utrudniające klientowi prawo odstąpienia od umowy lub składania reklamacji np. poprzez nakaz uiszczenia za nie opłaty.

Konsekwencje prawne stosowania przez kluby fitness klauzul niedozwolonych

Jeżeli w umowie z klientem znajdzie się postanowienie uznane za niedozwolone (abuzywne) to konsekwencją tego jest to, nie wiąże ono klienta (tak jakby go w ogóle nie było w umowie). Nie oznacza to automatycznie nieważności całej umowy. Strony są związane umową w pozostałym zakresie. Obowiązkiem klubu fitness jest natychmiastowe usunięcie z umowy takie postanowienia.  W przeciwnym wypadku np. na skutek skargi klienta może zostać wszczęte przeciwko klubowi fitness przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów postępowanie w przedmiocie uznania postanowienia wzorca umowy za niedozwolone i zakazania jego wykorzystywania.

Skutkiem takiego postępowania jest wydanie przez Prezesa UOKiK decyzji, w której klub fitness może zostać zobowiązany do poinformowania konsumentów o uznaniu za niedozwolone postanowienia umowy lub złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o treści i w formie określonej w decyzji. Prezes Urzędu może nakazać publikację decyzji w całości lub w części, z zaznaczeniem, czy decyzja ta jest prawomocna, w określonej w niej formie, na koszt przedsiębiorcy. W przypadku niezastosowania się przez klub fitness do powyższej decyzji, Prezes UOKiK może uchylić decyzję i nałożyć karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary.

Przed sporządzeniem wzorca umowy, którą klub fitness będzie zawierał ze swoim klientem, warto skonsultować go z prawnikiem. Większość klubów fitness lub siłowni popełnia ten sam błąd i kopiuje wzorce od innych klubów bez sprawdzenia ich postanowień pod kątem zgodności z przepisami prawa.  W ten sposób można łatwo narazić się nawet na wysokie kary pieniężne ze strony UOKiK-u.