Możliwe warunki powstania wymagalności roszczenia o zapłatę za roboty budowlane

W jednym z najnowszych orzeczeń (wyrok z dnia 2 czerwca 2021 r., sygn. akt: II CSKP 7/21) Sąd Najwyższy zdecydował, że dopuszczalne jest uzależnienie wymagalności roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane od spełnienia przez wykonawcę dodatkowych świadczeń ubocznych (np. złożenia dokumentacji powykonawczej) lub dokonania określonych aktów staranności (np. złożenia rozliczenia co do wykonanych robót, kosztorysu), a więc zachowań, które są uzależnione wyłącznie od wykonawcy lub osób, którymi się posługuje. Nic nie stoi także na przeszkodzie, aby uzależnić wymagalność roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane od przedstawienia przez wykonawcę faktury VAT, która ma istotne znaczenie na płaszczyźnie podatkowej i finansowo-księgowej, lub przedstawienia dowodu dokonania zapłaty przez generalnego wykonawcę na rzecz podwykonawców – co ma zresztą podstawę prawną w art. 447 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Tego rodzaju postanowienia umowne nie są warunkami w rozumieniu art. 89 kodeksu cywilnego (nawet jeżeli treść umowy mogłaby skłaniać do takiej interpretacji), ale ważną i skuteczną przesłanką, którą należy spełnić, aby przyjąć, że roszczenie o spełnienie świadczenia wzajemnego (zapłatę wynagrodzenia) stało się wymagalne. Takimi warunkami wymagalności roszczenia o zapłatę  nie mogą być natomiast zdarzenia, których realizacja nie zależy wyłącznie od wykonawcy lub osób, którymi się posługuje – np. obowiązek przedstawienia przez generalnego wykonawcę faktur, które zostały lub powinny być wystawione przez jego podwykonawców.