Nakłady na nieruchomość byłego partnera - rozliczenie

Nakłady na nieruchomość byłego partnera - rozliczenie

W trakcie związku partnerskiego pani X zainwestowała znaczną kwotę w budowę domu pana Y. Zajmowała się ona wyszukiwaniem ofert, kontaktem ze sprzedawcami, transportem materiałów, projektowaniem wnętrz oraz zakupem niezbędnego wyposażenia domu. Po zakończeniu budowy, związek X i Y przestał istnieć. Jakie roszczenia przysługują pani X ?

Nieodpłatne wykonywanie pracy na rzecz drugiego skutkuje jego bezpodstawnym wzbogaceniem o wartość majątkową, jaka z jego majątku nie wyszła, i jako uzyskana bez podstawy prawnej korzyść, co do zasady podlega zwrotowi (art. 405 KC, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 9 kwietnia 2010 r. sygn. akt I ACa 222/10).

Skoro więc pani X, pozostająca z panem Y w konkubinacie włączała środki finansowe uzyskane z pracy zawodowej do wspólnego budżetu stron, prowadziła dom i gospodarstwo stron, a ponadto intensywnie pracowała fizycznie przy budowie domu i partycypowała w kosztach budowy, brak podstaw do uznania, że poniesione przez nią nakłady mogły zostać zrównane poprzez wspólne zamieszkiwanie.

Wobec okoliczności, iż pan X został przysporzony bez żadnej podstawy prawnej, pani X, powinna wezwać go do jej zwrotu.

Mając na względzie treść art. 405 KC, kto bezpodstawnie uzyskał korzyść majątkową, ten zobowiązany jest do jej wydania (tzw. bezpodstawne wzbogacenie). Zgodnie zaś z art. 410 KC, szczególnym przypadkiem bezpodstawnego wzbogacenia jest tzw. świadczenie nienależne, czyli sytuacja, w której osoba świadcząca nie była zobowiązana do świadczenia względem osoby, na rzecz której świadczyła. Konsekwencją świadczenia nienależnego jest uprawnienie osoby zubożonej do dochodzenia zwrotu świadczenia na drodze sądowej. Taka sytuacja zachodzi w opisywanej sprawie.

Spełniający świadczenie konkubent może być w pełni świadom braku podstawy prawnej podejmowanego przezeń działania, lecz powinien uważać, że dojdzie do realizacji zamierzonego celu, osiągnięcia konkretnego skutku gospodarczego lub zachowania się drugiego z konkubentów w określony sposób. Cel świadczenia powinien być objęty porozumieniem obu stron. Zubożony spełnia zatem świadczenie po to, aby później, przy współudziale konkubenta, został osiągnięty określony cel. Wskazane roszczenie będzie wyłączone jedynie wówczas, gdy konkubent będzie miał świadomość, że osiągnięcie zamierzonego skutku jest niemożliwe (np. jego partner oświadczył, że kończy związek – w sytuacji gdy celem świadczenia miało być umocnienie konkubinatu i odchodzący partner nie przywiązuje wagi do gestu, świadczenia drugiego konkubenta).

Sytuacje, w których zastosowanie mają przepisy o bezpodstawnym świadczeniu i o świadczeniu nienależnym, będą dotyczyć przede wszystkim przypadków, gdy jedno z konkubentów dokonywało nakładów na rzecz stanowiącą majątek odrębny drugiego konkubenta, gdy świadczona była przezeń praca, usługi na rzecz partnera.

Zgodnie z art. 455 KC świadczenia bezterminowe powinny być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do spełnienia świadczenia, przy czym okoliczność wydłużenia tego terminu nie ma znaczenia i odbywa się na korzyść dłużnika.  Więc datą początkową wymagalności roszczenia pani X będzie data doręczenia wezwania do zapłaty.

W razie pytań, czy też wątpliwości, napisz do mnie maila na adres: prawnik@metropoliabydgoska.pl

Podstawa prawna: art. 405-410  ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r. poz. 2244)

Przemysław Piątek, radca prawny

tel.: 792-262-264

www.radcapiatek.pl