Nowe przepisy dotyczące opłat egzekucyjnych pobieranych przez komorników.

1 stycznia 2019 r. weszła w życie jedna z dwóch nowych ustaw regulujących status komornika jak i wysokość i zasady ponoszenia kosztów egzekucyjnych. Mowa tu o ustawie z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych ( Dz.U. z 2018 r. poz. 770). Przepisy tej ustawy co do zasady mają zastosowanie do spraw nowych to jest wszczętych przez komornika po 1 stycznia 2019 r. Od tej zasady ustawa przewiduje wyjątek zawarty w przepisach przejściowych, a dokładniej w art. 52 ust. 2 powyższej ustawy. Dotyczy on opłat pobieranych przez komornika w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela oraz opłaty pobieranej w przypadku wszczęcia oczywiście niecelowego postepowania egzekucyjnego.  W tych dwóch przypadkach opłaty będą pobierane na zasadach określonych w art. 29 i 30 nowej ustawy niezależnie od tego kiedy postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte.

Minimalna i maksymalna wysokość opłaty w przypadku egzekucji świadczeń pieniężnych.

Minimalna i maksymalna wysokość opłaty egzekucyjnej jaką będzie mógł pobrać komornik za prowadzenie postępowania egzekucyjnego została określona kwotowo bez odnoszenia się ( jak to było uregulowane przez 1 stycznia 2019 r.) do przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego i wynosi od 150 zł do 50000 zł .

Ponadto wysokość minimalnej opłaty jest zróżnicowana i zależy również od sposobu wyegzekwowania roszczenia przez komornika  i wynosi:

1. 150 zł – w przypadku zapłaty przez dłużnika roszczenia komornikowi w terminie miesiąca od dnia otrzymania zawiadomienia o wszczęciu egzekucji,
2. 200 zł – jeżeli roszczenie zostało wyegzekwowane przez komornika wyłącznie na skutek egzekucji z wierzytelności, rachunku bankowego, wynagrodzenia za pracę, ze świadczeń emerytalno-rentowych lub na skutek zapłaty komornikowi po upływie miesiąca od dnia otrzymania zawiadomienia o wszczęciu egzekucji,
3. 300 zł – jeżeli do wyegzekwowania roszczenia doszło w inny sposób niż wskazany w pkt 1 i 2,
4. 200 zł – w przypadku umorzenia postepowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela lub doszło do umorzenia postępowania egzekucyjnego z urzędu na skutek 6 miesięcznej bezczynności wierzyciela.

Wysokość opłaty egzekucyjnej

Co do zasady komornik ściąga od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 10% wartości wyegzekwowanego świadczenia. Istnieje jednak możliwość zmniejszenia tej opłaty. Wystarczy w terminie miesiąca od otrzymania od komornika zawiadomienia o wszczęciu postępowania egzekucyjnego wpłacić komornikowi ( do jego rąk lub na jego rachunek) całość lub część egzekwowanego roszczenia. Wówczas komornik pobierze tytułem opłaty egzekucyjnej tylko 3 % tak wpłaconej kwoty. Należy mieć na uwadze, że tyko wpłata do komornika daje prawo do tej niższej opłaty ponieważ zapłata po wszczęciu egzekucji na rachunek wierzyciela nie  stanowi  w rozumieniu ustawy wyegzekwowanego świadczenia.

A co w przypadku gdy po podjęciu czynności przez komornika całość zadłużenia dłużnik zapłaci bezpośrednio wierzycielowi, a wierzyciel wówczas złoży wniosek o umorzenie postępowania?  Otóż w takiej sytuacji wierzyciela będzie obciążała opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania. Wierzyciel będzie mógł przenieść ciężar tej opłaty na dłużnika jeżeli wykaże, że przyczyna umorzenia postępowania egzekucyjnego wiąże się ze spełnieniem świadczenia przez dłużnika w terminie miesiąca od dnia doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji albo z zawarciem w tym terminie porozumienia między wierzycielem a dłużnikiem dotyczącego sposobu lub terminu spełnienia świadczenia, opłata ta obciąża dłużnika. Jeżeli natomiast spełnienie świadczenia lub zawarcie porozumienia z wierzycielem nastąpiło po upływie miesiąca od dnia doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, dłużnika obciąża opłata w wysokości 10% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania.

W przypadku gdy dłużnik zapłaci wierzycielowi całość zadłużenia, a wierzyciel złoży wniosek do komornika o umorzenie postepowania egzekucyjnego przed doręczeniem zawiadomienia o wszczęciu egzekucji dłużnikowi opłata egzekucyjna będzie wynosiła tylko 100 zł.

Obowiązek zapłaty opłaty egzekucyjnej przez wierzyciela w przypadku umorzenia postępowania.

Należy mieć na uwadze, że przepisy nowej ustawy nakładają na wierzyciela obowiązek zapłaty opłaty egzekucyjnej w wysokości 150 zł jeżeli dojdzie do umorzenia postępowania egzekucyjnego z innych przyczyn niż  umorzenie na wniosek wierzyciela i na podstawie art. 824 § 1 pkt 4 KPC. Nie ma przy tym znaczenia na jakiej podstawie doszło do umorzenia postępowania egzekucyjnego i kto zdecydował o umorzeniu. Z tego należy wnioskować, że opłata ta będzie również pobierana w przypadku umorzenia egzekucji również z powodu jej bezskuteczności. Opłata ta podlega jednak zmniejszeniu o sumę opłat egzekucyjnych ściągniętych i obciążających dłużnika.

Z powyższej opłaty zwolnieni są, pod warunkiem że postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte przed upływem dwóch lat od powstania tytułu egzekucyjnego obejmującego daną wierzytelność, następujący wierzyciele:

1) osoby fizyczne dochodzące roszczeń pracowniczych lub odszkodowawczych;

2)jednostki samorządu terytorialnego;

3 podmioty, których przedmiotem działalności:

a)nie jest działalność finansowa i ubezpieczeniowa w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz.U. z 2016 r. poz. 1068, z 2017 r. poz. 60 oraz z 2018 r. poz. 650) albo

b)jest działalność finansowa i ubezpieczeniowa w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej, o ile są wierzycielami pierwotnymi, a wierzytelność nie była przedmiotem obrotu

Niecelowe wszczęcie egzekucji.

W razie oczywiście niecelowego wszczęcia postępowania egzekucyjnego lub wskazania we wniosku o wszczęcie egzekucji osoby niebędącej dłużnikiem komornik wydaje postanowienie o pobraniu od wierzyciela opłaty stosunkowej w wysokości 10% egzekwowanego świadczenia. W takim przypadku komornik nie ściąga ani nie pobiera opłaty od dłużnika, a opłatę ściągniętą lub pobraną zwraca dłużnikowi.

Opłaty egzekucyjne – egzekucja świadczeń niepieniężnych.

Odnośnie egzekucji świadczeń niepieniężnych opłaty egzekucyjne mają charakter stały. Z ważniejszych zmian w tym zakresie jest ta, że opłatę za wykonanie wyroku eksmisyjnego z lokalu lub pomieszczenia służącego zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych ustalono na stałą kwotę 1500 zł,  niezależną od ilości izb wchodzących w skład takiej nieruchomości.

Zmiany powyższe, jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy, mają na celu wprowadzenie przejrzystych zasad finansowania systemu egzekucji sądowej oraz rozwiązań motywujących dłużników do dobrowolnej spłaty zobowiązań stwierdzonych tytułami egzekucyjnymi.