Odpowiedzialność za długi spadkowe

Jesienią zeszłego roku weszła w życie nowelizacja przepisów dotyczących spadkobrania, która zasadniczo ograniczyła odpowiedzialność spadkobierców za długi spadkowe. Pomimo kilku miesięcy obowiązywania nowych przepisów warto przypomnieć nowe reguły, gdyż nie wszystkim są one dobrze znane.

Bardzo często otrzymując spadek nie pamiętamy, że w jego skład wchodzą nie tylko prawa ale i często zobowiązania. Czasami zobowiązania przewyższają aktywa spadku i jego przyjęcie wprost wiąże się z odpowiedzialnością za długi spadkowe całym majątkiem spadkobiercy. Do czasu nowelizacji z 2015 r. spadkobierca był narażony na przejęcie długów przekraczających stan czynny spadku, jeżeli poprzez swoją niewiedzę lub zwyczajne przeoczenie nie złożył w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania, oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

Ustawodawca dostrzegł ten problem i w przypadku niedziałania spadkobierców ograniczył ich odpowiedzialność jedynie do tzw. stanu czynnego spadku, tj. do wartości aktywów spadku. Na nowych zasadach spadkobiercy, jeżeli w ciągu 6 miesięcy od dnia w którym dowiedzieli się o tytule swego powołania, nie złożą oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, odpowiadają za długi spadkowe jedynie do wysokości odziedziczonego majątku.

Wspomniana nowelizacja wprowadziła ponadto instytucję tzw. prywatnego wykazu inwentarza, w którym spadkobiercy wskazują przedmioty należące do spadku oraz przedmioty zapisów windykacyjnych z podaniem ich wartości według stanu i cen z chwili otwarcia spadku oraz długi spadkowe i ich wysokość według stanu z chwili otwarcia spadku. Wykaz ten ma na celu ustalenie stanu majątku spadkowego bez narażania spadkobierców na nadmierne koszty. Formularz wykazu inwentarza stanowi załącznik do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 września 2015 r. w sprawie określenia wzoru wykazu inwentarza oraz sposobów udostępniania druków tego wzoru.

Powyższe uwagi mają charakter jedynie informacyjny i ogólny i nie stanowią porady prawnej. Porada prawna może zostać udzielona przez radcę prawnego jedynie po gruntownym zapoznaniu się ze stanem faktycznym konkretnej sytuacji.