Przedawnienie prawa do zachowku

Zachowek, czyli prawo do otrzymania określonej sumy pieniężnej w sytuacji wskazanej w art. 991 kc, jak każde prawo majątkowe ulega przedawnieniu. Termin przedawnienia został wprost określony w art. 1007 KC i aktualnie wynosi 5 lat .

Trzeba jednak wspomnieć, że do dnia 22 października 2011 r. obowiązywał krótszy – 3-letni okres przedawnienia. Dłuższy, tj. 5-letni termin ma także zastosowanie do roszczeń o zachowek powstałych przed datą wejścia w życie nowelizacji kodeksu cywilnego i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych (art. 8 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny i niektórych innych ustaw). Jeśli zatem w dniu 23 października 2011r. roszczenie o zachowek nie było przedawnione (nie upłynął 3-letni okres), to należy doliczyć kolejne 2 lata, w trakcie których można dochodzić przed sądem zachowku.

Dzień, od którego należy liczyć 5-letni termin przedawnienia zachowku został przez ustawodawcę wskazany w art. 1007 § 1 kodeksu cywilnego jako „dzień ogłoszenia testamentu”. Warto na ten termin zwrócić uwagę, ponieważ zgodnie z art. 649 §  1 kpc o terminie otwarcie i ogłoszenia testamentu Sąd nie zawiadamia zainteresowanych (czyli potencjalnych spadkobierców ustawowych). Zainteresowani są dopiero zawiadamiani o postępowaniu w przedmiocie nabycia spadku. Jeśli zatem osoba posiadająca testament złoży do Sądu wniosek o jego otwarcie i ogłoszenie, to Sąd o terminie tej czynności nie zawiadamia innych osób. Dzień otwarcia i ogłoszenia testamentu przez Sąd będzie dniem, od którego należy liczyć pięcioletni termin przedawnienia roszczenia o zachowek. W przypadku, gdy dopiero po upływie pięciu lat zostanie złożony wniosek o stwierdzenie nabycia spadku i potencjalny spadkobierca ustawowy dowie się, że spadek w całości przypadł innej osobie na podstawie testament, to może mieć problem z otrzymaniem zachowku z uwagi na przedawnienie.  

W przypadku gdy nikt nie wystąpił z właściwym wnioskiem i nie nastąpiło otwarcie i ogłoszenie testamentu, wówczas termin przedawnienia nie rozpoczyna biegu.

Przepis art. 1007 § 2 kodeksu cywilnego ma z kolei zastosowanie w sytuacji, gdy nie sporządzono testamentu, ale spadkodawca jeszcze za życia przekazał w formie darowizny swój majątek osobie trzeciej. Spadkobierca ustawowy ma wówczas prawo do żądania zapłaty określonej sumy pieniężnej od tej osoby trzeciej – czyli może domagać się uzupełnienia zachowku. Termin przedawnienia tego roszczenia również wynosi 5 lat, jednak liczony jest od dnia otwarcia spadku (czyli śmierci spadkodawcy).

Wpis pochodzi z bloga:

https://spadkiblog.wordpress.com/2016/05/16/przedawnienie-prawa-do-zachowku/