Samowola budowlana - legalizacja
Przesłanki legalizacji samowoli budowlanej (przy obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę) zostały wskazane w art. 48 ust. 2 Prawa budowlanego. Organ powinien zawsze ocenić czy budowa:
- jest zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (w szczególności ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, ewentualnie ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu),
- nie narusza przepisów, w tym techniczo-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego do stanu zgodnego z prawem (art. 5 Prawa budowlanego, ustawy i rozporządzenia szczególne).
Jeżeli powyższe przesłanki zostaną spełnione, organ nadzoru budowlanego postanowieniem wstrzyma prowadzenie robót budowlanych. W przedmiotowym postanowieniu organ ustali wymagania dotyczące koniecznych zabezpieczeń budowy oraz nałoży na stronę obowiązek przedłożenia:
- zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego,
- dokumentów, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1,2 i 4 oraz ust. 3 Prawa budowlanego, tj.: czterech egzemplarzy projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi oraz zaświadczeniem o przynależności projektanta do właściwej izby samorządu zawodowego; oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane; innych dokumentów określonych w ustawie.
Warto znać również treść przepisu art. 49b Prawa budowlanego, który odnosi się do legalizacji samowoli budowlanej powstałej wskutek wzniesienia obiektu budowlanego lub jego części bez wymaganego zgłoszenia bądź pomimo wniesienia sprzeciwu przez właściwy organ. Przepis jest jednak niemalże analogiczny jak regulacja art. 48 ustawy, a więc nie ma potrzeby jego odrębnej analizy.