Reprywatyzacja gruntów warszawskich – wysokość odszkodowania za bezumowne korzystanie

W uchwale sygn. III CZP 84/16 Sąd Najwyższy uznał, że wysokość odszkodowania od Miasta Stołecznego Warszawy ogranicza się do wysokości czynszu pobieranego od lokatorów zajmujących budynek, który na podstawie reprywatyzacji został prawowitemu właścicielowi (jego spadkobiercom).

Nie trzeba przypominać ile zabiegów i determinacji wymaga odzyskanie  własności budynku w Warszawie przez byłych właścicieli lub ich spadkobierców. Po ciężkich walkach z biurokracją, prawowici właściciele zaczęli występować z pozwami o odszkodowanie w postaci wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z ich mienia przeciwko Miastu Stołecznemu Warszawa, które, jak się okazało dysponowało ich lokalami bez podstawy prawnej. Na ogół były o kwoty, jakie można byłoby uzyskać z wolnorynkowego najmu tych lokali . Miasto Warszawa broniło się w tych sprawach tym, że nie odnosiło z władania budynkami praktycznie żadnych korzyści, gdyż oddawało je w najem lokatorom, a zatem odszkodowanie powodom się nie należy.

Sądy różnie podchodziły do tych roszczeń odszkodowawczych. Kiedy więc jedna z takich spraw trafiła do Sądu Najwyższego, ten zwrócił się z pytaniem prawnym do składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie następującego zagadnienia prawnego:

Czy samoistny posiadacz  jest legitymowany biernie w sprawie o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości ( art. 224 i 225 k.c.) wówczas, gdy oddał nieruchomość w posiadanie zależne?

W uchwale z dnia 19 kwietnia 2017 r. III CZP 84/16 Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów udzielił następującej odpowiedzi na to pytanie:

Korzystanie z nieruchomości przez posiadacza samoistnego, który oddał rzecz do używania najemcy, polega wyłącznie na pobieraniu pożytków cywilnych ( art. 224 i 225 k.c.).

Mówiąc językiem ludzkim, nieprawniczym, Sąd Najwyższy uznał, że odpowiedzialność odszkodowawcza Miasta Stołecznego Warszawy ogranicza się do wysokości czynszu pobieranego od lokatorów zajmujących budynek, który został zwrócony prawowitemu właścicielowi (jego spadkobiercom). Tym samym przesądził, że nie należy im się odszkodowanie odpowiadające rzeczywistemu wynagrodzeniu za bezumowne korzystanie i dysponowanie przez Miasto ich lokalami.

W ten sposób uchwała Sądu Najwyższego wpisuje się w widoczny kierunek orzecznictwa sądowego zmierzający do ograniczenia uprawnień odszkodowawczych osób, które uzyskały przywrócenie im prawa własności zabranego na podstawie dekretu Bieruta.

Tekst opublikowany także na blogu   http://odszkodowanieodpanstwa.net   ( Reprywatyzacja gruntów warszawskich – wysokość odszkodowania za bezumowne korzystanie )