Rozwód a Separacja - podobieństwa i różnice

Jednym ze sposobów rozwiązania kryzysu w małżeństwie, prócz orzeczenia rozwodu jest  separacja. Jest to rozwiązanie mniej dotkliwe dla małżonków oraz odwracalne. Oznacza to, że gdy kryzys w małżeństwie zostanie zażegnany strony mogą dalej trwać w małżeństwie bez konsekwencji prawnych.

PRZESŁANKI SEPARACJI

Zgodnie z przepisem art. 61 1 § 1 KRO Sąd orzeka separację, jeśli pomiędzy stronami nastąpił zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Brak jest tutaj jak w przypadku rozwodu dodatkowej przesłanki trwałości, która jest niezbędna aby Sąd mógł orzec rozwód. Jest to przesłanka pozytywna separacji.
Odnośnie pojęcia zupełności, to tak samo jak w przypadku rozwodu można o niej mówić np. w razie zerwani wszelkich więzi łączących małżonków ( duchowych, fizycznych i gospodarczych ). Pamiętać należy jednak, że ustalając przesłankę zupełności konieczne jest ustalenie przyczyn rozkładu pożycia małżeńskiego.

Odnosząc się do negatywnych przesłanek separacji to wskazać należy, że podobnie jak w przypadku rozwodu, orzeczenie separacji jest niemożliwe, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci, a ponadto jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Zarówno w wypadku rozwodu, jak i separacji pojęcie wspólnych małoletnich dzieci powinno być interpretowane jednakowo. Wobec tego omawiana przesłanka nie dotyczy:
pełnoletnich dzieci stron, nawet jeżeli ze względu na stan zdrowia wymagają one opieki i pomocy rodziców;
dziecka poczętego, a nie urodzonego;
małoletnich dzieci jednego z małżonków, nawet jeżeli są one wychowywane wspólnie z dziećmi pochodzącymi od obojga małżonków;
małoletnich dzieci faktycznie wychowywanych przez małżonków.

KTO MOŻE ŻĄDAĆ ORZECZENIA SEPARCJI

Każdy z małżonków może żądać orzeczenia separacji. Jeżeli jednak, jeden z małżonków żąda orzeczenia separacji, a drugi orzeczenia rozwodu i żądanie to jest uzasadnione, sąd orzeka rozwód. Jeżeli jednak orzeczenie rozwodu nie jest dopuszczalne, a żądanie orzeczenia separacji jest uzasadnione, sąd orzeka separację. 
Orzekając separację podobnie jak przy rozwodzie, sąd orzeka który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego, a także rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka.
Sądem właściwym do wniesienia pozwu jest sąd okręgowy, zaś powództwo ze stosunku małżeństwa wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie wspólne zamieszkanie, jeżeli choć jeden z nich w tym okręgu jeszcze przebywa. Natomiast w razie braku takiej podstawy, wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a gdy i tej podstawy nie ma, to właściwy jest sąd miejsca zamieszkania powoda. 
Opłata od pozwu wynosi 600 zł zarówno przy separacji jak i przy rozwodzie.

SKUTKI SEPARACJI I ROZWODU

Orzeczenie separacji ma takie same skutki jak orzeczenie rozwodu. Pomiędzy małżonkami ustaje małżeńska wspólność ustawowa. Jednak w przypadku separacji, małżonkowie nie mogą zawrzeć innego małżeństwa bowiem dopuścili by się przestępstwa bigamii. 
Ponadto orzeczenie rozwodu jest nieodwracalne, a w przypadku separacji na zgodne żądanie stron sąd orzeka o zniesieniu separacji i z tą chwilą ustają wszystkie jej skutki.