Rygor natychmiastowej wykonalności

Czym jest rygor natychmiastowej wykonalności ?

Nadanie wyrokowi przez Sąd rygoru natychmiastowej wykonalności oznacza, że wyrok, mimo, iż nie jest jeszcze prawomocny, stanowi tytuł egzekucyjny.

Co to oznacza?

Wyrok taki aby można było prowadzić z niego egzekucje należy jeszcze zaopatrzyć w klauzule wykonalności . Dokona tego Sąd na wniosek wierzyciela. Kiedy wyrok już ma klauzule nic nie stoi na przeszkodzie aby zwrócić się do komornika o wszczęcie egzekucji. W postępowaniu cywilnym rygor natychmiastowej wykonalności nadawany jedynie wyrokom i to tylko takim które nadają się do wykonania. Przykładowo wyrokom, które ustalają istnienie lub nieistnienie stosunku prawnego lub prawa albo kształtują stosunek prawny lub prawo, sąd nie może nadać rygoru natychmiastowej wykonalności.

Należy pamiętać, ze rygor natychmiastowej wykonalności to nie to samo co klauzula wykonalności . Wyrokowi, któremu sąd nada rygor natychmiastowej wykonalności, aby moc prowadzić egzekucję, należy nadać klauzulę wykonalności .

Warto w tym miejscu wspomnieć, że jeżeli Sąd wyda postanowienie o zabezpieczeniu na czas trwania procesu np. alimentów , które podlega wykonaniu, Sąd ten nada postanowieniu klauzule wykonalności (a nie nada rygoru natychmiastowej wykonalności). Oznacza to, że z postanowieniem tym możemy zwrócić się bezpośrednio do komornika w celu prowadzenia egzekucji świadczenia.

Sąd nada rygor natychmiastowej wykonalności z urzędu lub na wniosek.

Sąd nada rygor natychmiastowej wykonalności obligatoryjnie wydanemu przez siebie wyrokowi w przypadku gdy:

1) wyrok zasądza alimenty (rygor nadawany jest co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa, a co do rat płatnych przed wniesieniem powództwa za okres nie dłuższy niż za trzy miesiące),

2) wyrok zasądza roszczenie uznane przez pozwanego,

3) wydano wyrok zaoczny uwzględniający powództwo,

4) wyrok zasądza należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy (jednak rygor natychmiastowej wykonalności nadawany jest tylko co do części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika).

Sąd nada rygor natychmiastowej wykonalności fakultatywnie.

W niektórych przypadkach Sąd może nadać rygor natychmiastowej wykonalności z urzędu. Dzieje się tak jeśli Sad wyda wyrok zasądzający:

1) należność z weksla, czeku, warrantu, rewersu, dokumentu urzędowego lub dokumentu prywatnego, którego prawdziwość nie została zaprzeczona,

2) jeżeli uwzględnia powództwo o naruszenie posiadania.

Sąd nada rygor natychmiastowej wykonalności na wniosek.

Sąd może również na wniosek nadać wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności. Oczywiście jak wspomniano wyżej wyrok ten musi przede wszystkim nadawać się do wykonania i tylko jeżeli ewentualne opóźnienie ze strony pozwanego uniemożliwiałoby lub znacznie utrudniało wykonanie wyroku albo narażało powoda na szkodę.

Wniosek o nadanie takiego rygoru zgłasza Powód najpóźniej do zamknięcia rozprawy. Jednakże wniosek taki nie wiąże sądu.

Sąd może uzależnić nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności od złożenia przez powoda zabezpieczenia. Uzasadnieniem tego jest ochrona pozwanego na wypadek uchylenia wyroku opatrzonego rygorem natychmiastowej wykonalności i umożliwienia mu skutecznego żądania zwrotu wyegzekwowanego świadczenia. Uzależnienie nadania wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności od zabezpieczenia może nastąpić na wniosek pozwanego lub z urzędu.

Kiedy Sąd nie nada rygoru natychmiastowej wykonalności?

Sąd nie nada wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności nawet za zabezpieczeniem, jeżeli wykonie wyroku wiązałoby się dla pozwanego z poniesieniem niepowetowanej szkody. Nie dotyczy to wyroków zasądzających alimenty w granicach, w jakich sąd nadaje rygor natychmiastowej wykonalności z urzędu. Sąd nie nada również rygoru natychmiastowej wykonalności wyrokom w sprawach przeciwko Skarbowi Państwa nawet za zabezpieczeniem.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 r., Nr 43, poz. 296, ze zmianami.)