Ustawowy krąg spadkobierców – ustawowa kolejność dziedziczenia

Dziedziczenie ustawowe jest obok dziedziczenia testamentowego jest formą, z jaką spadkobiercy są powoływani do spadku. Dziedziczenie ustawowe ma miejsce, gdy spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu tym samym nie powołał spadkobiercy lub wszyscy powołani w nim do dziedziczenia odrzucili spadek, bądź nie mogli być spadkobiercami, a także w sytuacji, gdy testament okaże się nieważny.

W sytuacji, gdy mamy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym, krąg spadkobierców wygląda następująco:

W pierwszej kolejności  do spadku powoływane są dzieci oraz małżonek spadkodawcy, którzy dziedziczą spadek w częściach równych , lecz część małżonka nie może być mniejsza niż ¼ spadku. W sytuacji, gdzie zmarły pozostawił po sobie 2 dzieci oraz małżonka będą oni dziedziczyć spadek po 1/3. W przypadku, gdy spadkodawca miał więcej niż trójkę dzieci i małżonka, to małżonek otrzymuje nie mniej niż ¼ spadku, a pozostałą część ¾ dzieli się po równo pomiędzy dzieci. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, jego udział spadkowy przypada jego dzieciom, w częściach równych.

W następnej kolejności, gdy zmarły nie pozostawił po sobie zstępnych (potomków) do udziału w spadku powoływani są małżonek oraz rodzice spadkodawcy. Udział spadkowy każdego z rodziców spadkodawcy wynosi ¼ spadku. W przypadku braku zstępnych oraz małżonka – całość spadku przypada rodzicom spadkodawcy.

W sytuacji , gdy jeden z rodziców spadkodawcy nie dożyje otwarcia spadku, jego część przypada rodzeństwu spadkodawcy, w częściach równych. Gdy również rodzeństwo nie dożyje otwarcia spadku, do ich części powoływani są ich zstępni.

Jeśli spadkodawca nie pozostawił po sobie zstępnych, jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, a brak jest rodzeństwa spadkobierców oraz ich zstępnych, to udział żyjącego rodzica spadkodawcy oraz małżonka spadkodawcy wynosi po ½ .

Udział małżonka spadkodawcy dziedziczącego razem rodzicami, rodzeństwem i zstępnymi rodzeństwa spadkodawcy wynosi połowę spadku, a w przypadku braku wymienionych całość spadku przypada małżonkowi.

Dziadkowie spadkodawcy dziedziczą wówczas, gdy spadkodawca w chwili śmierci nie posiadał małżonka, dzieci, rodzeństwa, ani ich zstępnych, w sytuacji, gdy żyją wszyscy dziadkowie, dziedziczą oni w częściach równych, natomiast jeśli któryś z wstępnych (dziadków) nie dożyje otwarcia spadku, jego część jest dzielona pomiędzy jego zstępnych, w przypadku ich braku, spadek przypada w równych częściach pozostałym dziadkom.

Kolejną grupą uprawnionych do dziedziczenia są dzieci małżonka spadkodawcy , powołani są oni do dziedziczenia w przypadku, gdy brak jest małżonka spadkodawcy oraz krewnych, powoływanych do dziedziczenia z ustawy. Dziecko małżonka spadkodawcy jest powoływane do dziedziczenia, gdy jego oboje rodziców nie dożyło otwarcia spadku.

Ostatnim podmiotem powoływanym do dziedziczenia jest gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, w przypadku, gdy brak jest podmiotów wymienionych w powyżej, a jeśli gminy nie da się ustalić, to spadek przypada w całości Skarbowi Państwa.

Podsumowując, polski ustawodawca przewidział bardzo szeroki krąg spadkobierców ustawowych. Można podzielić ich na 5 grup:

W pierwszej znajdują się małżonek spadkodawcy, jego dzieci oraz ich zstępni.

Drugą grupę tworzą małżonek, rodzice, rodzeństwo spadkodawcy oraz zstępni tegoż rodzeństwa

Trzecia grupa to dziadkowie spadkodawcy oraz zstępni dziadków spadkodawcy

W czwartej grupie mieszczą się pasierbowie spadkodawcy, czyli dzieci ich małżonków

Ostatnią grupę tworzą gmina ostatniego miejsca zamieszkania oraz skarb państwa

 

W razie wątpliwości i pytań związanych ze sporządzeniem testamentu zachęcam do kontaktu pod nr 600 365 228, e-mail: igorklimkowski@onet.eu . Zapraszam również do zapoznania się z innymi artykułami na mojej stronie www.igorklimkowski.pl .