Wznowienie postępowania karnego

Wznowienie postępowania karnego

Wznowienie postępowania karnego to jeden z nadzwyczajnych środków zaskarżenia, które są przewidziane przez przepisy polskiego kodeksu postępowania karnego. Poniżej dowiesz się, na jakich podstawach można oprzeć taki wniosek.

Zawsze powtarzam swoim klientom, jak ważna jest świadomość treści pism, które są do nich kierowane z sądu lub w związku z postępowaniem sądowym, którego są stroną. Nieważne, czy jest to postępowania cywilne , administracyjne , czy karne . Zawsze dobrze jest wiedzieć wszystko na temat sprawy, która nas bezpośrednio dotyczy.

Zastanawiasz się pewnie, dlaczego poruszam tę kwestię w kontekście wznowienia postępowania karnego?

Ponieważ jedną z podstaw wznowienia postępowania karnego jest następująca sytuacja:

jeśli sprawę rozpoznano pod nieobecność oskarżonego , któremu nie doręczono zawiadomienia o terminie posiedzenia lub rozprawy albo doręczono je w inny sposób niż osobiście, gdy wykaże on, że nie wiedział o terminie oraz o możliwości wydania orzeczenia pod jego nieobecność

W takiej sytuacji wznowienie postępowania może nastąpić jedynie na wniosek oskarżonego złożony w terminie zawitym miesiąca od dnia, w którym dowiedział się o zapadłym wobec niego orzeczeniu (jedynie na wniosek, ponieważ przepisy nie przewidują wznowienia postępowania z urzędu przez sąd na takiej podstawie). Dlatego zawsze warto przywiązywać szczególną uwagę do doręczeń pocztowych, w szczególności jeśli w stosunku do Was prowadzone jest postępowanie przed sądem. Bo wznowić postępowanie karne można wyłącznie wtedy, jeżeli oskarżony wykaże, że nie wiedział o terminie rozprawy.

Przykładowo:

jeśli zawiadomienie zostało doręczone na adres, który został wskazany przez oskarżonego jako już nieaktualny, a mimo tego pod jego nieobecność wyrok został wydany.

Jakie są inne podstawy wznowienia postępowania karnego?

Inne podstawy wznowienia postępowania zastały wskazane w art. 540 kodeksu postępowania karnego:

Postępowanie sądowe zakończone prawomocnym orzeczeniem wznawia się, jeżeli:

1) w związku z postępowaniem dopuszczono się przestępstwa , a istnieje uzasadniona podstawa do przyjęcia, że mogło to mieć wpływ na treść orzeczenia

2) po wydaniu orzeczenia ujawnią się nowe fakty lub dowody wskazujące na to, że:

a) skazany nie popełnił czynu albo czyn jego nie stanowił przestępstwa lub nie podlegał karze

b) skazano go za przestępstwo zagrożone karą surowszą albo nie uwzględniono okoliczności zobowiązujących do nadzwyczajnego złagodzenia kary albo też błędnie przyjęto okoliczności wpływające na nadzwyczajne obostrzenie kary

c) sąd umorzył lub warunkowo umorzył postępowanie karne, błędnie przyjmując popełnienie przez oskarżonego zarzucanego mu czynu

§ 2. Postępowanie wznawia się na korzyść strony, jeżeli Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą przepisu prawnego , na podstawie którego zostało wydane orzeczenie; wznowienie nie może nastąpić na niekorzyść oskarżonego.

§ 3. Postępowanie wznawia się na korzyść oskarżonego, gdy potrzeba taka wynika z rozstrzygnięcia organu międzynarodowego działającego na mocy umowy międzynarodowej ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską.

Podstawę wznowienia postępowania karnego stanowi również sytuacja, w której skazany, do którego zastosowano przepis art. 60 § 3 lub 4 Kodeksu karnego lub art. 36 § 3 Kodeksu karnego skarbowego , nie potwierdził w postępowaniu karnym ujawnionych przez siebie informacji lub kiedy zachodzi okoliczność określona w art. 11 § 3.

Wznowienie z urzędu czy na wniosek?

Wszystkie te okoliczności mogą stanowić podstawę wznowienia postępowania zarówno z urzędu, jak i na wniosek oskarżonego (lub w przypadku śmierci oskarżonego – na wniosek jego osoby najbliższej ).

Wniosek jest objęty tzw. przymusem adwokacko-radcowskim . Oznacza to, że wniosek musi być sporządzony i podpisany przez adwokata lub radcę prawnego.

Jednakże, postępowanie wznawia się z urzędu tylko w razie ujawnienia się jednego z uchybień wymienionych w art. 439 § 1 (czyli tzw. bezwzględnych przyczyn odwoławczych ). Przy czym wznowienie postępowania jedynie z powodów określonych w pkt 9-11 wskazanego przepisu może nastąpić tylko na korzyść oskarżonego. Wznowienie nie może nastąpić z przyczyn wymienionych powyżej, jeżeli były one przedmiotem rozpoznania Sądu Najwyższego w trybie kasacji.

O tym warto pamiętać!

Niedopuszczalne jest wznowienie postępowania z urzędu na niekorzyść oskarżonego po upływie roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia.