Zadośćuczynienie - czynniki wpływające na jego wysokość

Z zadaniem polegającym na miarkowaniu zadośćuczynieniu musi zmierzyć się sąd. Niemniej jednak ocena sądu nie oznacza dowolności. Określając wysokość zadośćuczynienia, sąd powinien wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy mające wpływ na rozmiar krzywdy doznanej przez poszkodowanego, a także te okoliczności, które mogą ujawnić się dopiero w przyszłości. Linia orzecznicza wypracowała „pomocnicze czynniki”, w oparciu o które należy dokonywać oceny wysokości zadośćuczynienia. A zatem sąd w każdym przypadku powinien przeanalizować okoliczności dotyczące nasilenia cierpień, długotrwałości choroby, rozmiaru krzywdy, trwałości następstw oraz konsekwencji uszczerbku na zdrowiu w dziedzinie życia osobistego i społecznego (wyrok SN z 10 czerwca 1998r., sygn. akt II UKN 681/98). Nie bez znaczenia pozostają także rodzaj chronionego dobra, sytuacja majątkowa zobowiązanego, a także stopień jego winy.

Odnosząc się do wyżej wymienionych wskazówek należy wyjaśnić, iż wysokość zadośćuczynienia powinna być ustalana proporcjonalnie do stopnia uszczerbku na zdrowiu. Oznacza to, że w przypadku niepełnosprawności poszkodowanego, jego ograniczeń fizycznych, a co za tym idzie uzależnieniu od pomocy osób trzecich w czynnościach życia codziennego, powstałych na skutek zdarzenia powodującego szkodę, wysokość zadośćuczynienia powinna być wyższa, im wyższy jest stopień uszczerbku na zdrowiu. Podobnie, jeśli długotrwałość procesu leczenia, powrotu do dawnej sprawności, czy choroby jest znaczna, suma pieniężna za doznaną krzywdę powinna ulec odpowiedniemu zwiększeniu. Z kolei w odniesieniu do winy sprawcy szkody, judykatura stoi na stanowisku, że intensywność winy sprawcy naruszenia dobra osobistego może być czynnikiem zwiększającym zakres doznanej krzywdy, a tym samym zwiększającym wysokość zadośćuczynienia (SA w Krakowie z 9 marca 2001 r., sygn. akt I ACa 124/01).