Zawód Radcy Prawnego a Adwokata

Często spotykam się z pytaniem o różnicę pomiędzy zawodem Adwokata a zawodem Radcy prawnego. Osoby poszukujące pomocy prawnej, a nie posiadające wiedzy prawniczej, nie dostrzegają różnicy pomiędzy tymi profesjami. Pojawiają się wątpliwości, a klienci często nie mają pewności czy powinni zwrócić się po wsparcie prawne do Adwokata, czy też Radcy prawnego. Wielokrotnie spotkałam się także z stwierdzeniem, iż przed Sądem stronę może reprezentować wyłącznie Adwokat. Z kolei Radca prawny jest bardziej kojarzony z  obsługą firm. Nic bardziej mylnego.

Zarówno Radcę prawnego, jak i Adwokata nazywamy potocznie “mecenasami”. Z arówno Adwokat i Radca prawny zajmują się świadczeniem pomocy prawnej, w szczególności udzielają porad prawnych, konsultacji prawnych, sporządzają pisma procesowe oraz występują przed sądami i organami administracji państwowej w charakterze obrońcy lub pełnomocnika. Jedni i drudzy występują przed sądem w todze (tyle że adwokaci mają żabot zielony, a radcowie niebieski).

Co prawna w przeszłości istniały zasadnicze różnice w kompetencjach Radców prawnych i Adwokatów, które w istotny sposób determinowały wybór właściwego dla danej sprawy prawnika. Obecnie różnić tych jest stosunkowo niewiele. Jak łatwo zauważyć, oba zawody są zawodami pokrewnymi. Od 1 lipca 2015 radca prawny, tak samo, jak adwokat, dysponuje możliwością pełnienia funkcji obrońcy w procesie karnym w sprawach karnych i karnoskarbowych, z tym zastrzeżeniem, że obrońcą może być tylko radca prawny niepozostający w stosunku pracy.

A zatem wiele zależy w jakiej formie Radca prawny wykonuje swój zawód. Kwestię tę reguluje art. 8 Ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych (Dz.U.2018.2115 ). Radca prawny może wykonywać swój zawód w ramach stosunku pracy , na podstawie umowy cywilnoprawnej, kancelarii radcy prawnego oraz w spółce ( cywilnej, jawnej,partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej, w której wspólnikami/partnerami /komplementariuszami są radcowie prawni , adwokaci, rzecznicy patentowi, doradcy podatkowi lub prawnicy zagraniczni wykonujący stałą praktykę na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej).

Z kolei adwokat wykonuje zawód w kancelarii adwokackiej, w zespole adwokackim oraz w spółce (cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej) w której wspólnikami/partnerami/ komplementariuszami są adwokaci, radcowie prawni, rzecznicy patentowi, doradcy podatkowi lub prawnicy zagraniczni wykonujący stałą praktykę na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Różnica sprowadza się zatem do tego, iż radca prawny może zawrzeć umowę o pracę. Dlatego też z tego względu radca prawny kojarzony jest bardziej z wewnętrznym prawnikiem firmy i obsługą firm.

Podsumowując, Radca prawny ma takie same uprawnienia jak Adwokat (poza jednym wyjątkiem o którym mowa wyżej tj. zatrudniony na podstawie umowy o pracę radca prawny nie może być obrońcą w sprawach karnych i karnoskarbowych ). Obecne różnice między adwokatem a radcą prawnym są na tyle nieznaczne, że wybór sprowadza się głównie do indywidualnych preferencji klienta.